เปิดข้อ วิเคราะห์จัด F1 ในไทย รัฐทุ่นงบ 4.1  หมื่นล้าน จะเสี่ยงกระทบการคลังหรือไม่?

หลังจากมีที่คณะรัฐมนตรี (ครม.) มีมติเห็นชอบในหลักการเมื่อเร็วๆนี้ให้ประเทศไทยเสนอตัวเป็นเจ้าภาพโครงการจัดการแข่งขันรถยนต์ชิงแชมป์โลก รายการ FIA FORMULA ONE WORLD CHAMPIONSHIP หรือการจัดการแข่งขันรถยนต์ "Formula One" หรือ “F1” ในพื้นที่กรุงเทพฯ รวมเป็นระยะเวลา 5 ปี เริ่มตั้งตั้งแต่ปี 2571-2575 ภายใต้กรอบวงเงินกว่า 41,379 ล้านบาท

แม้ว่าจะมีการคาดหวังผลดีที่จะเกิดขึ้นจากโครงการนี้จำนวนมากทั้งจากการดึงดูดการท่องเที่ยว การจัดกิจกรรมที่เกี่ยวข้อง การจ้างงาน ที่เพิ่มขึ้นเมื่อมีการจัดมหกรรมนี้ขึ้น แต่เนื่องจากวงเงินกว่า 4 หมื่นล้านบาทถือว่าเป็นวงเงินที่สูงมากโดยเฉพาะเป็นการลงทุนจากรัฐบาลทำให้มีประเด็นเรื่องความเสี่ยงทางด้านการคลังเข้ามาเกี่ยวข้องด้วย

แหล่งข่าวจากทำเนียบรัฐบาลเปิดเผยว่าสำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี (สลค.) ได้มีข้อสังเกตเกี่ยวกับการจัดแข่งขัน F1 ในประเทศไทยว่า ในส่วนของรายละเอียดเกี่ยวกับวงเงินที่กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา เสนอขอมายังที่ประชุมครม.นั้น หลายหน่วยงานให้ความเห็นว่าเป็นวงเงินที่ค่อนข้างสูง

โดยการเสนอตัวเป็นเจ้าภาพการจัดการแข่งขันรถยนต์ F1 ในประเทศไทย ภายในกรอบวงเงิน 41,379 ล้านบาท ตามที่กระทรวงการท่องเที่ยวฯ เสนอในครั้งนี้ ใช้รูปแบบการลงทุนโดยภาครัฐทั้งหมด

โดยครอบคลุมค่าใช้จ่ายทั้งในด้านโครงสร้างพื้นฐาน ค่าธรรมเนียมสิทธิในการจัดการแข่งขัน และการบริหารจัดการตลอดระยะเวลาของการเป็นเจ้าภาพจัดการแข่งขันดังกล่าวถือเป็นวงเงินที่ค่อนข้างสูง และอาจส่งผลกระทบต่อสถานะการเงินการคลังของประเทศในอนาคต โดยเฉพาะในบริบทที่ภาครัฐมีข้อจำกัดด้านงบประมาณและภาระทางการคลังจากภารกิจจำเป็นอื่น ๆ ที่ต้องดำเนินการควบคู่กันไป

ชี้ข้อดีการลงทุนโดยรัฐ
โดยจากผลการศึกษาความเหมาะสมและความเป็นไปได้แสดงให้เห็นว่า แม้การลงทุนโดยภาครัฐทั้งหมดจะมีข้อดีบางประการ เช่น การควบคุมทิศทางของโครงการได้อย่างเต็มที่ และการรักษาผลประโยชน์สาธารณะในภาพรวมของประเทศ รวมถึงการสร้างความเชื่อมั่นต่อเจ้าของสิทธิในระดับนานาชาติได้

แต่ก็มีข้อเสียที่สำคัญ โดยเฉพาะความเสี่ยงด้านการขาดทุนที่ตกอยู่กับภาครัฐเพียงฝ่ายเดียว ซึ่งหากการเป็นเจ้าภาพ ดังกล่าวไม่ประสบความสำเร็จตามเป้าหมาย อาจก่อให้เกิดภาระทางการคลังอย่างมีนัยสำคัญ

นอกจากนี้จากการวิเคราะห์ความคุ้มค่ากรณีวัดผลประโยชน์ที่ได้รับจากการจัดงานในรูปรายได้ จากการจัดงาน (ไม่รวมการพิจารณาความคุ้มค่าจากปัจจัยด้านผลกระทบทางเศรษฐกิจ) ปรากฏว่า ในการวิเคราะห์รายได้ค่าใช้จ่ายของโครงการทั้งกรณีฐาน กรณีที่ดีกว่าคาดการณ์ และกรณีที่แย่กว่าคาดการณ์ ของการเสนอขอเป็นเจ้าภาพการจัดการแข่งขันรถยนต์ F1 ทั้ง 3 กรณี จะไม่สามารถสร้างรายได้จากการจัดงานรวมมากกว่างบประมาณค่าใช้จ่ายในการจัดงานและลงทุนไป ทำให้มีมูลค่ากำไรสุทธิติดลบทั้ง 3 กรณี ดังนี้

1.กรณีฐานมูลค่ากำไรสุทธิจะติดลบ 9,788 ล้านบาท

 2.กรณีที่ดีกว่าคาดการณ์มูลค่ากำไรสุทธิจะติดลบ 6,824 ล้านบาท

และ 3.กรณีที่แย่กว่าคาดการณ์มูลค่ากำไรสุทธิจะติดลบ 10,752 ล้านบาท

ทั้งนี้ สลค.ให้ความเห็นเพิ่มเติมว่าในเรื่องการเสนอตัวขอเป็นเจ้าภาพการจัดการแข่งขันรถยนต์ F1 เป็นเรื่องในเชิงนโยบายที่คณะรัฐมนตรีสามารถพิจารณาได้ เนื่องจากเป็นการดำเนินการ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อยกระดับภาพลักษณ์ของประเทศไทยในเวทีระหว่างประเทศ เสริมสร้างความสามารถในการแข่งขันด้านซอฟต์พาวเวอร์ และสนับสนุนอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเชิงกีฬาให้เติบโตในระยะยาว

แนะ 5 ข้อจัดแข่งอย่างรอบคอบ
ดังนั้น เพื่อให้เกิดความรอบคอบ และไม่เป็นภาระต่องบประมาณมากเกินความจำเป็นเห็นสมควรที่กระทรวงการท่องเที่ยวฯ และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง จะพิจารณาแนวทางการดำเนินการในเรื่องนี้ในแนวทางต่างๆดังต่อไปนี้

1.ในการจัดแข่ง F1 ในไทยขอให้พิจารณาให้ครบถ้วนและครอบคลุมผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในทุกมิติ โดยเฉพาะแนวทางในการเพิ่มรายได้และลดภาระงบประมาณภาครัฐเพิ่มเติม เช่น การออกแบบกลไกการให้สิทธิประโยชน์ต่าง ๆ เพื่อกระตุ้นให้เกิดการมีส่วนร่วมของภาคเอกชนเพิ่มมากขึ้น

2.ควรดำเนินการให้เป็นไปตามมาตรา 7 แห่งพระราชบัญญัติวินัยการเงินการคลังของรัฐ พ.ศ. 2561 ซึ่งบัญญัติให้การดำเนินการใด ๆ ของรัฐที่มีผลผูกพันทรัพย์สินหรือก่อให้เกิดภาระทางการเงินการคลังแก่รัฐ ต้องพิจารณาความคุ้มค่า ต้นทุน และผลประโยชน์ เสถียรภาพและความมั่นคงทางเศรษฐกิจและสังคม และความยั่งยืนทางการคลังของรัฐด้วย

3.ให้ความสำคัญกับการศึกษาข้อจำกัดและข้อกำหนดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับพื้นที่และโครงสร้างพื้นฐาน เช่น ข้อจำกัดตามผังเมือง การประเมินผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม การบริหารจัดการจราจร และความพร้อมของเมืองเจ้าภาพ และจากประเด็นความท้าทายทางสังคมที่อาจจะต้องทำให้เกิดการรบกวนชุมชน ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและการเดินทาง รวมถึงประชาชนในพื้นที่ถูกบังคับให้ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิตประจำวัน

4.ควรรับฟังความคิดเห็นของประชาชนอย่างเปิดเผยและโปร่งใส เพื่อให้การดำเนินการเป็นเจ้าภาพอยู่บนพื้นฐานของข้อมูลที่รอบด้านและลดความเสี่ยงในการเกิดข้อขัดแย้งในระยะยาว และขอให้ดำเนินการให้เป็นไปตามขั้นตอนของกฎหมาย ระเบียบ และมติ ครม. ที่เกี่ยวข้องโดยเคร่งครัดด้วย

5.พิจารณาการขอรับการสนับสนุนจากภาคเอกชน เพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายของภาครัฐ หากไม่เพียงพอสามารถตั้งงบประมาณรายจ่ายประจำปี ตามความจำเป็น และเหมาะสม ทั้งนี้ หากได้รับการสนับสนุนจากภาคเอกชนและมีเงินคงเหลือ ให้นำส่งและคืนเงิน ตามกฎหมายและระเบียบที่เกี่ยวข้องต่อไป

สำหรับเรื่องนี้เป็นมติ ครม.เดิมตั้งแต่ 23 เมษายน ปี 2567 ที่มอบหมายให้สำนักงานส่งเสริมการจัดประชุมและนิทรรศการ (องค์การมหาชน) ไปศึกษาความเป็นไปได้ร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ทั้งการกีฬาแห่งประเทศไทย กรุงเทพมหานคร กระทรวงคมนาคม รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการแข่งขัน

ส่วนระยะเวลา วันนี้ (17 มิ.ย. 68) คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบแข่งขันกันทั้งหมด 3 วันต่อปี เป็นเวลา 5 ปี ตั้งแต่ปี 2571 ไปจนถึงปี 2575 เพราะฉะนั้นใครที่เป็นแฟนคลับการแข่งขันรถสูตร 1 หรือ F1 ให้เตรียมตัวไว้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ปี 2571 จะเริ่มการแข่งขัน